سیستم های کریستالی Crystals System

یکی از مشخصه های مهم در شناسایی مواد معدنی خصوصا وقتی به شکل بلوری هستند ، سیستم کریستالی آنهاست . سیستم کریستالی به معنی آن است که در هنگام تشکیل یک بلور ، اتم ها به چه صورت و ترتیبی در کنار هم قرار میگیرند .
وقتی اتم ها با نظم خاص که برای هر کانی خاص همان کانی است ، کنار هم قرار می گیرند شکل بلور تشکیل میگردد .
بطور کلی دسته بندی سیستم های کریستالی بر اساس قرار گیری اتم ها در کنار هم در سه محور فرضی A,B,C دسته بندی میگردد و بر این اساس هفت سیستم کریستالی را تشکیل می دهند . البته در بعضی مراجع سیستم های کریستالی را شش گونه تعیین کرده اند و آن هم به این دلیل است که سیستم کریستالی تریگونال را شبیه سیستم کریستالی هگزاگونال می دانند .
به هر جهت ما در این نوشتار 7 گونه را معرفی می نماییم .
هر کدام از این سیستم ها به چند کلاس تقسیم بندی می شوند که مجموعا این 7سیستم به 32 کلاس مختلف تقسیم بندی می شوند .
لازم به ذکر است که حدود 3000 کانی مختلف در جهان شناخته شده است ( مرجع کانی شناسی فارسی را ببینید ) که هر کدام از آنها در یکی از32 کلاس این 7 سیستم کریستالی رشد می کنند .
البته تعدادی از کانی ها هم هستند که از هیچ کدام از این سیستم ها تبعیت نمی کنند و بصورت بی شکل یا آمورف Amorph رشد می کنند .
لازم به ذکر است در صورتی ما می توانیم این سیستم ها را در کانی مشاهده کنیم که آن کانی فرصت کافی برای رشد بصورت یک بلور را داشته باشد .
این بدان معنی است که ما همیشه شکل بلوری را در یک کانی نمی بینیم و ممکن است کانی بصورت بی شکل دیده شود .
در مبحث شناخت سیستم های کریستالی سه محور کریستالی فرضی به نام های A، B و C وجود دارد که اين سه محور فرضي، گوياي تراکم، زاويه و اندازه صفحات کريستال در جهات مختلف مي باشد.
هفت سیستم کریستالی عبارتند از:

1- سیستم کوبیک Cubic

– سیستم کریستالی کیوبیک (Cubic System)یا ایزومتریک Isometric
در سيستم Cubic (کيوبيک) يا مکعبي، کريستال به وجود آمده داراي 6 صفحه برابر است که آن را Isometric هم مي نامند . علت آن نظم و تراکم در سه جهت محور کريستالي A، B و C است. در سيستم Cubic هر سه محور با هم مساوي و عمود بر هم هستند. تراکم در سه جهت يکنواخت و صفحات اين سيستم هم اندازه و عمود بر هم هستند. هنگاميکه نور وارد سنگ هايي که با اين سيستم رشد کرده اند، مي شود به علت يکنواخت بودن تراکم اتمي، داراي شکست يگانه (SR) است.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي سه محور کريستالي است.
2. هر سه محور بر هم عمود هستند.
3. هر سه محور داراي اندازه هاي برابر هستند. (A=B=C)

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

کیوبیک

(Cubic System)

یا ایزومتریک

Isometric

کلاس

دیپلوئیدال

Diploidal

تصویر

گیروئیدال

Gyroidal

هگزاکتاهدرال

Hexoctahedral

هگزتتراهدرال 

Hextetrahedral

تتراتوئیدال

Tetratoidal

2- سيستم تتراگونال (Tetragonal System):

در سيستم تتراگونال تراکم اتمي در جهت محور هاي A و B يکسان بوده، چون با هم برابرند ولي با محور C نابرابر مي باشد، در نتيجه در اين سيستم کريستالي دو تراکم متفاوت وجود دارد و وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود به دو پرتو نوري تقسيم شده و کريستال هايي که به اين سيستم رشد مي کنند داراي شکست دوگانه (DR) هستند.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي سه محور کريستالي است.
2. هر سه محور بر هم عمود هستند.
3. دو محور کريستالي افقي با هم برابرند و محور کريستالي عمود برآنها، نابرابر است. (A=B≠C)

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم تتراگونال

(Tetragonal System):

کلاس

دی پیرامیدال

Dipyramidal

تصویر

دیسفنوئیدال

Disphenoidal

دیتتراگونال پیرامیدال 

Ditetragonal pyramidal

 پیرامیدال 

pyramidal

دی تتراگونال پیرامیدال 

Ditetragonal-Dipyramidal

اسکالنوهدرال

Scalenohedral

تراپزوهدرال

Trapezohedral

3- سيستم ارتورمبيک (Orthorhombic System):

در اين سيستم سه محور کريستالي وجود دارد که هر سه عمود بر يکديگرند ولي با هم نابرابر هستند.

به عبارت ديگر اين سيستم داراي سه تراکم نا برابر مي باشد ولي از آنجاييکه وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود می تواند فقط در دو جهت متفاوت حرکت کند، در نتيجه گوهر هاي متعلق به اين سيستم، هم داراي شکست دوگانه هستند.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي سه محور کريستالي است. (A≠B≠C)
2. هر سه محور عمود بر يکديگر هستند.
3. هر سه داراي طول هاي نابرابر مي باشند.

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم اورتورومبیک

(OrthorhombicSystem):

کلاس

دی پیرامیدال

Dipyramidal

تصویر

دیسفنوئیدال

Disphenoidal

پیرامیدال

Pyramidal

4-سيستم هگزاگونال (Hexagonal System):

در سيستم هگزاگونال تراکم اتمي در جهت محور هاي افقي A1، A2 و A3 يکسان بوده، چون با هم برابرند ولي اين سه محور با محور عمودي C نابرابر مي باشند. در نتيجه در اين سيستم کريستالي دو تراکم متفاوت وجود دارد و وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود به دو پرتو نوري تقسيم شده و کريستال هايي که به اين سيستم رشد مي کنند داراي شکست دوگانه هستند.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي چهار محور کريستالي است. (A1=A2=A3≠C)
2. هر سه محورهاي افقي با هم برابر بوده و با زاويه 60 درجه نسبت به هم قرار گرفته اند.
3. محور عمودي C معمولاً بلند تر و يا کوتاه تر از محور هاي افقي است.

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم هگزاگونال

(HexagonalSystem):

کلاس

دی هگزاگونال دی پیرامیدال

Dihexagonal Dipyramidal

تصویر

دی هگزاگونال  پیرامیدال

Dihexagonal pyramidal

دیپیرامیدال

Dipyramidal

دی تریگونال دی پیرامیدال

Ditrigonal Dipyramidal

پیرامیدال

Pyramidal

تراپزوهدرال

Trapezohedral

ترگونال دی پیرامیدال

Trigonal Dipyramidal

5- سيستم تريگونال (Trigonal System):

در سيستم تريگونال همانند سيستم هگزگونال، تراکم اتمي در جهت محور هاي افقي A1، A2 و A3 يکسان بوده، چون با هم برابرند ولي با محور عمودي C نابرابر مي باشد در نتيجه در اين سيستم کريستالي دو تراکم متفاوت وجود دارد و وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود به دو پرتو نوري تقسيم شده و کريستال هايي که به اين سيستم رشد مي کنند داراي شکست دوگانه هستند.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي چهار محور کريستالي است. (A1=A2=A3≠C)
2. هر سه محورهاي افقي با هم برابر بوده و با زاويه 60 درجه نسبت به هم هستند.
3. محور عمودي C معمولاً بلند تر و يا کوتاه تر از محور هاي افقي است.

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم تریگونال

(Trigonal System):

کلاس

دی تریگونال پیرامیدال

Ditrigonal Pyramidal

تصویر

هگزاگونال  اسکالنوئدرال

Hexagonal Scalenohedral

پیرامیدال

Pyramidal

رومبوهدرال

Rhombohedral

تراپزوهدرال

Trapezohedral

6- سيستم منوکلينيک (Monoclinic System):

در اين سيستم سه محور کريستالي وجود دارد که هر سه محور نابرابر هستند.

به عبارتي داراي سه تراکم نا برابر مي باشند. وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود فقط در دو جهت متفاوت حرکت می کند.

در نتيجه اين دسته از سنگ ها هم داراي شکست دوگانه هستند.
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي سه محور کريستالي است. (A≠B≠C)
2. دو محور افقي با زاويه کمتر از 90 درجه يکديگر را قطع مي کنند.
3. هر سه محور با هم نا برابر هستند.
4. محور C بر دو محور افقي عمود مي باشد.

β <> 90°

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم مونوکلینیک

(Monoclinic System):

کلاس

دوماتیک

Domatic

تصویر

پریسماتیک

Prismatic

اسفنوئیدال

Sphenoidal

7- سيستم تريکلينيک (Triclinic System):

در اين سيستم سه محور کريستالي وجود دارد که هر سه محور نابرابر هستند. به عبارتي داراي سه تراکم نا برابر مي باشند. وقتي نور وارد اين سيستم کريستالي مي شود فقط در دو جهت متفاوت مي تواند حرکت کند، در نتيجه اين دسته از سنگ ها هم داراي شکست دوگانه هستند. همانند فیروزه
ويژگي هاي اين سيستم:
1. داراي سه محور کريستالي است. (A≠B≠C)
2. هر سه محور با هم نا برابر هستند.

α,β,γ <> 90

کلاس های این سیستم عبارتند از :

سیستم کریستالی

سيستم تریکلینیک

(Triclinic System)

کلاس

پدیال

Pedial

تصویر

پیناکوئیدال

Pinacoidal

شرکت آسمان سنگ با بیش از چندین سال سابقه فروش در زمینه خرید سنگ های کلکسیونی ، سنگ‌ های کمیاب و خرید سنگ قیمتی ، شهاب سنگ با  بهترین کیفیت  و با ضمانت اصل بودن به مشتریان خود ارائه می دهد و شما مشتریان عزیز می توانید  برای خرید سنگ های کلکسیونی ، خرید سنگ قیمتی  ، سنگ‌های کمیاب  و شهاب سنگ با مراجعه به شرکت آسمان سنگ،  سنگ های زیبا و اصل تهیه فرمایید.